Jest tradycyjną odznaką noszoną na nakryciu głowy przez harcerzy (srebrna) i instruktorów (złota). Stylizowana w różny sposób jest używana przez większość męskich organizacji skautowych na świecie (żeńskie używają znak liścia koniczyny). W Polsce obowiązuje ona zarówno harcerki jak i harcerzy. Po raz pierwszy pojawiła się u nas na Krzyżu Harcerskim. Następnie używała jej Polska Organizacja Skautowa (powstała w Piotrkowie w 1915) jako odznaki podstawowej. Lilijka jest wzorowana na igle magnetycznej kompasu - symbolizuje harcerza, który zawsze wybiera słuszną drogę. W 1927 roku umieszczono na jej ramionach litery ONC - Ojczyzna, Nauka, Cnota, skrót hasła Filomatów (organizacja młodzieżowa mająca na celu upowszechnienie wśród tamtejszego społeczeństwa idei patriotyzmu i samokształcenia). Na węźle spinającym ramiona lilijki widniał napis ZHP. Oba skróty istniały do 1965 roku, kiedy to zmieniono jej kształt i usunięto literki. VII Zjazd ZHP w 1981 roku przywrócił dawny wygląd lilijki i tradycyjne oznaczenie.Na lilijce z krzyża nie ma żadnych liter, są za to dwie gwiazdki. Symbolizują one oczy harcerza, zawsze szeroko otwarte, uważnie obserwujące świat, gotowe dostrzec dobro i zło. Są symbolem oczu patrzących i widzących kiedy i gdzie harcerz może być pomocny. Lilijka jest noszona na nakryciu głowy, a harcerze na okresie próbnym przypinają ją w miejscu, gdzie nosi się krzyż harcerski. Symbolem harcerzy i instruktorów drużyn wodnych i żeglarskich jest lilijka połączona z kotwicą.